Ik heb nog zoveel vragen

Tessa (19 jaar) chat met een vertrouwenspersoon van Jeugdstem. Ze zit ergens mee en weet niet zo goed wat ze met haar gevoelens aan moet. ‘Kan de vertrouwenspersoon iets voor mij betekenen? Kan ik mijn verhaal wel kwijt en blijft het ook veilig en geheim?’, vraagt Tessa zich af.

Ilona, vertrouwenspersoon van Jeugdstem legt uit wat een vertrouwenspersoon kan doen voor kinderen en jongeren die te maken hebben met jeugdzorg. Een vertrouwenspersoon kan een luisterend oor bieden,  informatie en advies geven, maar ook ondersteunen in het bespreekbaar maken van onvrede. De vertrouwenspersoon vertelt Tessa ook dat zij haar verhaal in vertrouwen bij haar kwijt kan en zij dus niet zomaar dingen mag doorvertellen. Ilona vertelt dat zij alleen haar vertrouwelijkheid mag doorbreken als de veiligheid van Tessa of iemand in haar omgeving in gevaar is en dit zal zij altijd eerst met Tessa bespreken. Dit stelt Tessa op haar gemak en ze durft haar verhaal te vertellen.

Het verhaal van Tessa

Tessa vertelt de vertrouwenspersoon dat zij tweeëneenhalf jaar geleden, voor uiteindelijk een periode van één jaar, in een gesloten instelling is geplaatst. Afgelopen tijd is er veel media-aandacht geweest voor gesloten instellingen in de jeugdzorg en dit heeft bij haar veel losgemaakt. Tessa heeft de laatste tijd veel nachtmerries over haar gesloten verblijf van toen. Zij begrijpt tot op heden niet waarom zij überhaupt in de gesloten instelling moest verblijven. Was er voor haar geen andere optie? In de gesloten instelling heeft Tessa zich enorm eenzaam gevoeld en altijd het idee gehad dat zij bestraft werd. Tessa vertelt dat zij door haar gesloten plaatsing veel angsten heeft ontwikkeld zoals claustrofobie en inmiddels ook weinig vertrouwen heeft in mensen om haar heen. Tessa geeft aan dat zij momenteel gesprekken heeft bij een psycholoog om haar ervaring in de gesloten jeugdhulp te verwerken, maar dat dit voor haar nog onvoldoende is..

Tessa vertelt de vertrouwenspersoon Ilona dat zij nog met zoveel vragen zit en dat dit haar inmiddels dag en nacht bezighoudt. Zij begrijpt tot op heden de rol van een jeugdbeschermer niet. De jeugdbeschermer is er toch om de jeugd te beschermen? De jeugdbeschermer moest er toch voor haar zijn? Waarom was de jeugdbeschermer voorstander van een gesloten plaatsing? Waarom zag zij haar jeugdbeschermer, tijdens haar gesloten verblijf, zo weinig? Ook benadrukt Tessa dat zij vindt dat de jeugdbeschermer onvoldoende heeft gedaan om haar uit de gesloten instelling te halen. Tessa is heel lang boos geweest op de jeugdbeschermer én op alle begeleiders binnen de gesloten jeugdzorginstelling. Tot de dag van vandaag voelt ze af en toe deze boosheid weer opkomen.

Het valt de vertrouwenspersoon Ilona op dat er bij Tessa nog veel onverwerkt leed is, maar ook dat er bij Tessa veel onduidelijkheid is rondom de rol van de jeugdbescherming en het proces van haar uithuisplaatsing. Had Tessa mogelijk andere verwachtingen? In hoeverre is Tessa destijds voldoende meegenomen in het hele proces rondom haar uithuisplaatsing?

Wat wil Tessa bereiken?

De vertrouwenspersoon geeft Tessa alle ruimte om haar verhaal te doen en vraagt haar uiteindelijk wat zij zou willen. Tessa geeft aan dat zij altijd veel gevoelens opgekropt heeft. Zij wil graag haar verhaal kwijt en hierin serieus genomen worden.  Zij hoopt dat de jeugdbescherming ‘iets’ met haar verhaal doet. Ook wil Tessa graag nog antwoord op haar vele vragen.  De vertrouwenspersoon vraagt Tessa of zij een gesprek met de jeugdbescherming ziet zitten. Tessa geeft aan dat zij heel graag met de jeugdbescherming en het liefst met haar jeugdbeschermer van destijds in gesprek zou willen. Vervolgens vraagt Tessa of het mogelijk is dat een vertrouwenspersoon van Jeugdstem met haar mee gaat naar het gesprek. Zij geeft aan dat zij het te spannend vindt om alleen te gaan en bovendien bang is dat zij dingen vergeet te vragen. Uiteraard kan dit! De vertrouwenspersoon geeft aan dat het eerst belangrijk is te achterhalen of de jeugdbeschermer nog werkzaam is bij de jeugdbescherming en of zij, na deze lange tijd, nog openstaat voor een gesprek.  Ook probeert de vertrouwenspersoon de wederzijdse verwachtingen met Tessa te bespreken. Wat verwacht Tessa van Jeugdstem en wat kan Jeugdstem voor Tessa betekenen.

Ondersteuning vanuit Jeugdstem

De volgende dag wordt Tessa gebeld door de vertrouwenspersoon en bespreken zij samen de vervolgstappen. Tessa zet samen met deze vertrouwenspersoon de punten op papier waarover zij graag opheldering wil. De vertrouwenspersoon neemt vervolgens contact op met de jeugdbescherming om de mogelijkheden van een gesprek te bespreken. De desbetreffende jeugdbeschermer blijkt er gelukkig nog te werken en geeft aan dat zij zeker nog open staat voor een gesprek met Tessa. Dit is goed nieuws! De jeugdbeschermer biedt zelfs aan het dossier voor Tessa uit te draaien zodat Tessa dit eerst rustig op haar gemak kan lezen alvorens zij met elkaar in gesprek gaan. Er volgt een afspraak en Tessa haalt haar dossier op. Nadat Tessa haar dossier gelezen heeft blijkt ze nog meer vragen te hebben en bespreekt dit met haar vertrouwenspersoon van Jeugdstem.  Samen met haar vertrouwenspersoon besluit ze haar brief aan te vullen. Nadat Tessa helemaal tevreden is over haar brief stuurt de vertrouwenspersoon namens Tessa de brief op naar de jeugdbeschermer.

Het ophelderingsgesprek

Na twee weken volgt een ophelderingsgesprek. De vertrouwenspersoon heeft het gesprek met Tessa voorbereid en gaat als ondersteuning voor Tessa mee naar het gesprek. Tessa heeft tijdens het ophelderingsgesprek al haar vragen aan de jeugdbeschermer kunnen stellen. De jeugdbeschermer heeft aan de hand van het dossier van Tessa de werkwijze, de afwegingen en zienswijze vanuit Jeugdbescherming met Tessa uitgebreid besproken. Ook heeft Tessa alle ruimte gekregen om haar ervaring met de Jeugdbescherming en haar tijd in de gesloten instelling, te delen. De jeugdbeschermer geeft op het einde van het gesprek aan dat zij blij is dat Tessa deze stap heeft genomen en dat zij dit gesprek met elkaar hebben gevoerd. De jeugdbeschermer vindt het spijtig dat zij niet eerder een goed afsluitend gesprek met elkaar hebben gehad. Zij neemt uit het verhaal van Tessa mee dat het heel belangrijk is om duidelijk te communiceren, informatie te blijven herhalen en aandacht te blijven hebben aan wederzijdse verwachtingen.

Tessa kijkt met trots terug op het gesprek met de jeugdbeschermer en de vertrouwenspersoon. Zij is voor zichzelf opgekomen en haar doel is bereikt; de jeugdbeschermer heeft haar verhaal serieus genomen, ze voelt zich gehoord. Tessa heeft dankzij dit gesprek veel meer duidelijkheid gekregen en is weer een stapje verder in haar verwerking.

Veelgestelde vragen

Je kunt je verhaal in vertrouwen vertellen aan de vertrouwenspersoon. Dat betekent dat hij of zij niet alles zomaar doorvertelt aan de instelling of aan anderen. Maar als je iets vertelt dat gevaarlijk is voor jou of voor anderen, dan is de vertrouwenspersoon verplicht om daar iets mee te doen. De veiligheid staat voorop. De vertrouwenspersoon zal dan samen met jou kijken aan wie jullie het best samen kunnen vertellen. Dit kan aan je mentor zijn, of aan je gezinsvoogd. Als jij dat niet wilt, dan zal de vertrouwenspersoon het zonder jou aan iemand vertellen. De vertrouwenspersoon bespreekt wel altijd eerst met jou met wie hij gaat praten en wat hij precies moet vertellen.

Nee. Je mag over elk onderwerp met de vertrouwenspersoon praten. Je mag vertellen wat je vandaag hebt meegemaakt op school, je mag je zorgen over iets met de vertrouwenspersoon delen, je mag vertellen waar je verdrietig of boos over bent, of als je iets anders kwijt wilt.De vertrouwenspersoon zal altijd naar je luisteren. Wel is het zo dat de vertrouwenspersoon er speciaal is voor zaken die met jeugdhulp te maken hebben. Vragen, problemen of klachten met en over de jeugdzorg, daar kan de vertrouwenspersoon je verder mee helpen!

Nee.  De vertrouwenspersoon weet alleen van jou wat jij aan hem of haar hebt verteld. Jij mag zelf bepalen óf je iets aan de vertrouwenspersoon vertelt en wát je dan precies vertelt. De vertrouwenspersoon spreekt ook niet vooraf met de groepsleiding, of met je gezinsvoogd of hulpverlener.